Zondag 5 maart, 2e zondag van de vasten, Pastoor Jacques
We kennen allemaal wel het lied ‘Pelgrimstocht der mensen’. Ons leven in geloof is te zien als een reis of pelgrimage met en naar God toe. Pelgrimeren is in de drie monotheïstische godsdiensten veelal een vast onderdeel. In het Oude en Nieuwe Testament bestaat de gelovige plicht van het Joodse volk om elk jaar voor het Pesachfeest naar de Tempel in Jeruzalem te gaan. Voor Moslims is een van de kernpunten om in ieder geval een keer in het leven op bedevaart naar Mekka te gaan. Vele oudere en jonge katholieken gaan op pelgrimage naar onder andere de plaatsen waar Maria, de moeder van Jezus, is verschenen. Tot slot zijn de Wereld Jongeren-dagen die in de zomer plaatsvinden in Portugal, evenzeer een pelgrimage. Naast de drukte er omheen brengt het pelgrimeren momenten van rust en bezinning. De stilte doet goed en de verbondenheid met de Heer wordt er meer intens beleefd.
Tijdens een gesprek met een bevriende priester over mijn roeping in de jaren negentig van de vorige eeuw, mocht ik het gelaat van Jezus Christus zien, in de vorm van een icoon. Ik was immers in een situatie van ‘bezinnende rust en op weg met de Heer’. Iets vergelijkbaars overkwam mij tijdens een retraite, jaren later en op weg naar de toewijding aan Maria, na het ontvangen van de Heilige Communie. Opnieuw werd ik ‘opgetild’ en ervoer ik Gods nabijheid. Hij open-baarde zich in de tranen van vreugde, immers het is ‘Ubi caritas et amor, Deus ibi est’….
- het boek Genesis (12, 1-4a) behandelt het wegtrekken van Abram van zijn geboortegrond;
- in de 2e brief aan Timotheüs (1, 8b-10) draagt de apostel Paulus als het ware zijn opdracht aan hem over;
- in het evangelie volgens Mattheüs (17, 1-9) verandert Jezus van gedaante op de berg Thabor.
De Heer roept Abram en door middel van een stem openbaart Hij zich. Hij maakt een ‘nieuw begin’ omdat God met hem een verbond aangaat. Hij nodigt hem uit om uit zijn land weg te trekken, om los van zijn familie en zijn vertrouwde omgeving, op ‘pelgrimage’ te gaan naar het land dat God hem zal wijzen. Dit wil overigens niet zeggen dat de band met de familie wordt verbroken zoals later zal blijken. Abram stelt zijn vertrouwen in Hem, hij gaat op weg en blijft met ‘vallen en opstaan’ trouw aan de God van Israël zoals Hij later genoemd zal worden. Deze belooft hem het bezit van het land, waarin hij echter eerst als gast zal wonen, en een grote familie. Door Abram zal er in de toekomst zegen, in de persoon van Jezus als Verlosser, komen over alle mensen. In zijn trouw is Abram zelfs bereid om zijn beloofde nageslacht in de waagschaal te stellen, door de ‘opdracht’ van zijn zoon Isaak op de berg Moria. God is hem nabij. Niet voor niets wordt Abrams naam veranderd in Abraham bij het sluiten van het verbond. Hij wordt de eerste van de Aartsvaders voor Isaak en Jakob, alsook de vader van het geloof voor het Joodse volk. In dit geloof wordt Jezus door Maria en Jozef opgevoed…
De apostel Paulus schrijft de tweede brief aan Timotheüs naar vermoeden tijdens zijn tweede gevangenschap in Rome. Door het wederzijdse vertrouwen en de broederliefde, zijn zij in geloof als een vader en zoon voor elkaar. Hij draagt in deze brief zijn ‘roeping’ aan hem over. Immers hij weet dat hij in de christen-vervolging van keizer Nero als martelaar zal sterven. Paulus roept hem op om zijn deel in het lijden voor het Evangelie – Jezus Christus is het levende Evangelie – te aanvaarden, te dragen en verder te dragen door de kracht van God. Timotheüs kan dit niet volbrengen op eigen kracht maar alleen door mee te werken met de genade van God. Dat zal hij als bisschop van Efese ook doen want God is hem nabij. Het volharden in en het uitdragen en voorleven van het Evangelie is als de beloofde zegening voor alle mensen en leidt tot het eeuwige leven bij God…
De gedaanteverandering van de Heer op de berg Thabor is bijzonder. Ik denk dan ook aan het moment dat ik, tijdens de bedevaartstage in Lourdes aan het slot van de Lichtprocessie, dit Evangelie mocht voorlezen. Een kippenvelmoment… De berg is traditioneel in het Oude en Nieuwe Testament, de plaats van de openbaring van God, net zoals bij Mozes en de profeet Elia op de Horeb en van Jezus op Golgotha. Hij neemt drie van zijn leerlingen mee: Petrus, de eerste onder de apostelen, Jakobus van Alfeus, de eerste bisschop van Jeruzalem en Johannes, de drager van Gods Geest zoals hij wel genoemd wordt.
De drie apostelen zien Jezus in zijn ‘goddelijke staat’ stralend als het licht van de zon, net zoals bij de genoemde icoon. Hij heeft een gesprek met Mozes en Elia, de vertegenwoordigers van het Oude Verbond. Petrus spreekt als eerste maar hij weet niet wat de bedoeling van dit alles is. Hij stelt voor om drie tenten te bouwen. Denkend aan de tent van het Oude Verbond, spreekt hij ‘Oudtestamentische’ woorden. Daarna, zoals bij de doop van Jezus, spreekt God de Vader: ‘Dit is mijn Zoon, de welbeminde in wie Ik mijn welbehagen heb gesteld’. Hij voegt er de belangrijke woorden ‘Luistert naar Hem’, aan toe. Dit alles vraagt om innerlijke stilte en bezinning. En wat betekenen deze woorden voor ons? Het is een uitnodiging om met Hem mee te gaan als een pelgrim en of leerling. Ontzag als een emotie, net zoals bij mijn tranen, vanwege de grootsheid van de gedaanteverandering, overvalt de drie. En zij liggen plat ter aarde net zoals bij een priesterwijding als de Heilige Geest wordt afgesmeekt. Indirect worden zij gevraagd, net zoals Abraham, om Hem onvoorwaardelijk hun vertrouwen te schenken en Hem te volgen zodat Hij hen tot zegen kan zijn en door hen voor velen. Wat is daarop ons antwoord? AMEN
lezing: Mattheüs 17, 1-9
40 dagen is lang. Je kunt er als een berg tegenop zien.
Dan heb je een ander nodig. Zijn wij er voor een ander?
Uit liefde voor die ander en voor God?