Door Pater Fons.

Beloken Pasen  – Zondag van de barmhartigheid 2025

Op eerste Paasdag heeft paus Franciscus tijdens het Urbi en Orbi op het Sint-Pietersplein  nog een dringende oproep, hij heeft zijn boodschap laten voorlezen – het was zijn laatste-,  een oproep tot verzoening gericht aan de conflictpartijen in Oekraïne, het Midden-Oosten en andere landen. 

Maar hoe kan vrede mogelijk worden zolang de betrokkenen elkaar nog veel openstaande rekeningen voorhouden en er nog veel wonden open zijn? 

De trauma’s die een oorlog bij mensen achterlaat, genezen nooit volledig. 

Is vrede dan nog mogelijk?

In het evangelie hoorden we over de ontmoeting van Jezus met zijn leerlingen na zijn kruisiging en opstanding. De verbazing en grote vreugde zijn gemakkelijk te begrijpen. 

Ik kan me echter ook heel andere ontmoetingen voorstellen die mogelijk waren geweest. Het zou me niet hebben verbaasd als Jezus de leeerlingen had verweten: Jullie hebben me behoorlijk in de steek gelaten. Waarom hebben jullie me niet geloofd? Wat is er geworden van jullie grootspraak? 

Op Palmzondag hoorden we in het passieverhaal, uit de mond van Petrus: “Heer, ik ben bereid om met u zelfs naar de gevangenis en de dood te gaan…”

In plaats daarvan toont Jezus hen zijn wonden en spreekt over vrede en vergeving. 

De evangelist Johannes heeft samengevat waar het nu om gaat en waar het Jezus om gaat. Het is nu belangrijk om vooruit te kijken en niet bezig te zijn met het verwerken van het verleden en conflicten. Jezus trekt een streep onder het verleden. Hij vergeeft en roept op om te vergeven. Wie vergeeft kan opnieuw beginnen en hoeft niet te wachten tot vergeten is wat men elkaar te verwijten heeft. 

Jezus toont zijn wonden. De wonden blijven. Hij vraagt Thomas zelfs om ze aan te raken en zijn vingers in zijn wonden te leggen. Jezus wijst hen ondanks teleurstellingen en verwondingen een weg naar vrede.

Vrede en een nieuw begin vereisen vergeving en verzoening. Het zijn thema’s van het jubeljaar.

Paus Franciscus heeft aan de voor avond van kerstmis het Jubeljaar geopend. 

Dit is een groot internationaal evenement, waarin barmhartigheid, verzoening en vergeving van schulden centraal staan. 

Bij een Jubeljaar horen allerlei tradities, zoals een pelgrimstocht naar Rome en het passeren van de Heilige Deuren in de grote basilieken daar. Deze dagen zijn er 1100 Nederlandse pelgrims in Rome samen met de bisschoppen. Het thema van het Heilig Jaar: Pelgrims van Hoop.

 In een wereld waarin onzekerheid en angst vaak overheersen, een wereld met gewapende conflicten, riep  paus Franciscus ons op om stevig verankerd te blijven in de hoop die ons door Christus is gegeven. Die hoop komt voort uit de belofte dat God ons liefheeft en dat Hij ons leidt op onze levensweg. 

Als pelgrims van hoop zijn wij geroepen om dit vertrouwen uit te dragen.

Het gaat niet alleen om de grote conflicten en oorlogen.

Het Jubeljaar is ook een jaar van het herstellen van relaties tussen mensen en ieders eigen relatie met God. Een Jubeljaar is ook een oproep tot bekering: het is een gelegenheid om eens goed naar je eigen leven te kijken en God te vragen je te begeleiden op de weg naar heiligheid.

Wanneer Jezus tegen zijn leerlingen zegt: “Ontvang de Heilige Geest! 

Wie jullie de zonden vergeven, die zijn vergeven; wie jullie ze behouden, die zijn behouden”, dan zit er in deze woorden meer dan de instelling van een sacramenteel ritueel, de biecht, meer dan een volmacht voor bisschoppen en priesters. Het is een fundamentele opdracht tot vergeving en verzoening voor allen die zijn weg willen volgen.

Dat deze weg niet eenvoudig is, ervaren allen die bereid zijn hem te gaan. 

Zodra het om meer dan kleinigheden gaat, vraagt hij onze psychische en soms ook onze fysieke krachten. 

Verzoening wordt pas geloofwaardig wanneer de schuld wordt erkend en de aangerichte schade naar vermogen wordt vergoed.

De paasvreugde dat Christus is opgestaan, doet ons goed. Maar het mag er niet toe leiden dat het verschrikkelijke dat op Goede Vrijdag is gebeurd, wordt gebagatelliseerd. 

Opstanding is een nieuw begin dat het verleden achter zich laat en samen op weg gaat naar een goede toekomst. Jezus geeft ons daarvoor zijn Heilige Geest.

Tot slot Paus Franciscus wilde een getuige van hoop zijn. Hij is die weg gegaan. Hij schrijft in het slot van de proloog van zijn autobiografie: “Wij christenen moeten weten dat hoop noch misleidt noch teleurstelt: alles is geboren om te bloeien in een eeuwige lente. Uiteindelijk zullen we zeggen: Ik herinner me niets waarin U niet bent.” 

Moge paus Franciscus in deze realiteit leven.

Amen.